Cùng vạch xuất phát là nghèo khó, vất vả nhưng 3 ngôi làng Diễn Tháp (Nghệ An) – Quan Độ (Bắc Ninh) – Hải Minh (Nam Định) khiến triệu người mắt chữ O mồm chữ A với sự thay đổi chóng mặt. Không còn những căn nhà lụp xụp, xe đạp, ba gác thay vào đó là làng buôn đồng nát xây biệt thự tiền tỷ cùng siêu xe sang trọng.
1. Diễn Tháp: Cả làng buôn đồng nát xây biệt thự tiền tỷ
Ít ai có thể tưởng tượng rằng trước và sau 1900, Diễn Tháp ( Nghệ An) lại khoác lên mình một diện mạo hoàn toàn khác. Xưa kia, xã Diễn Tháp chỉ là một làng nghề đúc đồng truyền thống, bên cạnh đó là cấy lúa trồng khoai phục vụ đời sống hàng ngày.
Bén duyên với nghề buôn phế liệu xuất phát từ nhu cầu thiết thực của người dân nơi đây chính là tìm nguồn nguyên liệu sản xuất. Bắt đầu với chiếc xe đạp cũ đi khắp bốn phương, thậm chí còn sang Lào để thu mua chai, nhựa, bao bì, giấy, lông gà, lông vịt,…
Ban đầu chỉ thu mua nhỏ lẻ, dần dần cả xe lam, xe tải sang nước bạn thu mua đồng nát giá rẻ. Sau đó, họ phân loại kỹ càng, đưa đi tái chế và bán lại cho Lào với mức giá “hời”. Nhất là có đến 1400 người lao động đang sinh sống và buôn bàn ở Lào là người Diễn Tháp. Họ sống ở Lào xây nhà dựng xưởng thu mua sắt vụn với quy mô lớn.
Chỉ đến đầu những năm 2000, rất hiếm để bắt gặp ngôi nhà nhỏ, lụp xụp ở xã Diễn Tháp, huyện Diễn Châu. Thay vào đó, theo thống kê của UBND xã năm 2017 – 2018, chiếm đến ⅔ số hộ xây biệt thự nghìn tỷ và sở hữu xe sang.
Nhưng chính chủ tịch xã – bà Chu Thị Khuyên phải khẳng định rằng: Dù dư dả về tiền bạc với biệt thự tiền tỷ nhưng con người Diễn Tháp vẫn giữ được những đức tính tốt, không xảy ra tệ nạn xã hội.
2. Làng Quan Độ – Bắc Ninh: Từ nghèo khó đi lên đại gia nhờ buôn đồng nát
Nhắc đến thủ phủ đồng nát sao có thể bỏ qua Quan Độ – làng buôn đồng nát xây biệt thự tiền tỷ. Nếu Diễn Tháp là vựa phế liệu lớn nhất miền Trung thì Quan Độ – Bắc Ninh tự tin xếp đầu miền Bắc.
Cái duyên giúp họ phát triển trong lĩnh vực thu mua đồng nát chính là họ hiểu được nên thu mua cái gì. Thay vì bắt đầu với những thứ quen thuộc, nhỏ lẻ như lon bia, nhựa dẻo, nilon,… người Quan Độ lại theo ngách khác.
Những tỷ phú đồng nát ở đây thu mua và buôn những hàng ĐỘC – LẠ như cáp điện, máy bay, tàu hỏa, máy móc, trạm biến áp,… Thậm chí, ngay cả những vật liệu cấm như mìn, bom, đạn, súng ống, các vật liệu cháy nổ cũng được thu mua.
Người dân nơi đây nổi tiếng với bản tính cần cù và khéo léo. Họ sẵn sàng thu mua những vật phẩm siêu to rồi kỳ công tháo dỡ để bán lại những chi tiết còn có thể tái chế, còn lại sẽ thành sắt vụn. Nghề đồng nát phát triển với nhiều đại gia, tỷ phú cũng là một bước vọt cho làng Quan Độ bởi nó mang đến cơ hội việc làm cho nhiều con em trong làng, trong xã.
Chính nhờ buôn đồng nát mà làng Quan Độ khiến triệu người ngưỡng mộ với mức phát triển nhanh chóng. Giờ đây, đi từ đầu xuống cuối làng, đâu cũng thấy biệt thự lớn nhỏ, xe ô tô hạng sang.
Theo thống kê của Bestie năm 2022, Quan Độ có tổng là 800 hộ dân thì hiện nay chỉ có khoảng 14 hộ cận nghèo và nghèo là hộ có người già, tàn tật hay mắc bệnh về tâm thần. Làng tỷ phú này có đến 200 xe ô tô cá nhân sang trọng, chưa kể những ô tô tải, xe cẩu móc phục vụ cho hoạt động thu mua phế liệu.
3. Hải Minh – làng tỷ phú đồng nát giàu nhất Việt Nam
Top 3 trong danh sách các làng buôn đồng nát xây biệt thự tiền tỷ chính là làng thủ công mỹ nghệ Hải Minh (Nam Định). Được gọi với cái tên mỹ miều là làng đồng nát “quý tộc”, Hải Minh là địa chỉ mua bán đồ cổ có tiếng không chỉ miền Bắc mà cả toàn quốc.
Người dân nơi đây với con mắt tinh tường cùng kinh nghiệm trong lĩnh vực gỗ mỹ nghệ đã thu mua đồ cổ quý hiếm, có giá trị về nghệ thuật, lịch sử, văn hóa lớn. Nhờ đó khi bán ra lãi cả chục, cả trăm triệu đồng.
Những vật dụng tưởng chừng lỗi thời, cũ kỹ nhưng qua lại tiềm ẩn những giá trị khác. Nào là câu đối, tủ chè, sập gụ, cuốn thư ánh lên sắc vàng mười, đồng hồ côn, khảm ốc già, tủ chè, giường, ghế, bàn, cặp lộc bình.
Thú chơi đồ cổ rất thời thượng và chính người sưu tầm đã nâng tầm giá trị cho đồ cổ. Vì thế, có những sản phẩm tưởng chừng rất bình thường nhưng không ít người “tá hỏa” bởi giá cao cắt cổ.
Có ai nghĩ được rằng từ ngôi làng nghèo đói nay Diễn Tháp, Quan Độ và Hải Minh trở thành làng buôn đồng nát xây biệt thự tiền tỷ. Với sự phát triển về kinh tế, hiện nay, các làng tỷ phú vẫn có một bộ phận duy trì nghề buôn bán phế liệu trong và ngoài nước.